Notaristip: feitelijk samenwonen, wettelijk samenwonen en trouwen, wat zijn de verschillen?

Wat is het verschil tussen feitelijk samenwonen en wettelijk samenwonen?

Gevraagd door: dr.h.c. Youssef Yildirim BA  |  Laatste update: 10 oktober 2025
Score: 5/5 (6 stemmen)

Feitelijk samenwonen wil zeggen dat je met iemand op hetzelfde adres gedomicilieerd bent. Dat kan met eender wie zijn en je hebt geen enkele wettelijke bescherming. Wettelijk samenwonen kan door een officiële verklaring te ondertekenen op het gemeentehuis.

Wat is beter, feitelijk of wettelijk samenwonen?

Wettelijk samenwonen biedt meer bescherming dan feitelijk samenwonen. Zo hebben jullie bijna dezelfde rechten en plichten als een getrouwd koppel. Dit betekent dat steeds toestemming van beide partijen nodig is om de woning te verkopen, verhuren of schenken, zelfs wanneer slechts één van de twee eigenaar is.

Wat is fiscaal voordeliger: wettelijk samenwonen of feitelijk samenwonen?

Het kan inderdaad fiscaal interessanter zijn om wettelijk samen te wonen, vooral als één van de partners een lager inkomen heeft. Voor de personenbelasting worden wettelijk samenwonenden immers volledig gelijkgesteld met gehuwden.

Wat zijn de nadelen van wettelijk samenwonen?

Wettelijk samenwonen nadelen
  • Beperkt erfrecht. Waar een huwelijkspartner het vruchtgebruik over de volledige nalatenschap erft, erft een wettelijk samenwonende dit enkel over de woning en de inboedel.
  • Aansprakelijk voor de schulden van de partner. ...
  • Lagere belastingvrije som bij kinderen.

Wat als partner sterft bij feitelijk samenwonen?

Wat erft een feitelijk samenwonende partner? Tussen feitelijk samenwonende partners bestaat er geen wettelijk erfrecht en dus evenmin een bescherming van de gezinswoning. In principe erft de overlevende feitelijk samenwonende partner dus niks.

27 gerelateerde vragen gevonden

Wat zijn de gevolgen van feitelijk samenwonen in het huis van mijn partner?

Indien je feitelijk samenwoont in het huis van je partner, is er geen wettelijke belemmering om je zonder formaliteiten uit huis te zetten. Feitelijk samenwonen heeft de volgende gevolgen: Je hebt geen automatisch erfrecht.

Wat erft een feitelijk samenwonende van elkaar?

Feitelijk samenwonenden erven in principe NIETS van elkaar. Raadpleeg tijdig een notaris om dit probleem op te lossen met een testament, of overweeg wettelijk samenwonen of een huwelijk. Zelfs indien de woning door jullie beiden gekocht was, ben je slechts voor de helft eigenaar.

Wie erft een huis bij wettelijk samenwonen?

Sinds de erfwet van 2007 heeft ook een wettelijk samenwonende erfrecht: hij/zij erft automatisch van de partner zonder dat een testament nodig is. Dit erfrecht is wel beperkter dan tussen echtgenoten: een wettelijk samenwonende partner erft enkel het vruchtgebruik op de gezinswoning en de daarin aanwezige huisraad.

Waarom is trouwen beter dan wettelijk samenwonen?

'Gehuwde partners erven meer van elkaar. Bovendien is het erfrecht voor de partner beschermd, wat betekent dat het niet ontnomen kan worden. ' Het erfrecht voor wettelijke samenwoners is beperkt: de langstlevende erft volgens de wettelijke regels het vruchtgebruik op de gezinswoning en de inboedel.

Is trouwen voordeliger voor de belastingen dan wettelijk samenwonen?

Op fiscaal vlak is wettelijk samenwonen of getrouwd zijn hetzelfde. De partners worden dan gezamenlijk belast en moeten samen een aangifte indienen. Het belangrijkste fiscale voordeel van getrouwd of wettelijk samenwonend te zijn, is het huwelijksquotiënt.

Heeft feitelijk samenwonen invloed op de uitkering?

Het samen delen van een domicilie kan invloed hebben op sociale uitkeringen. Zo kan een leefloon of werkloosheidsuitkering worden aangepast als de sociale dienst bepaalt dat je kosten deelt met je partner. Het is belangrijk om transparant te zijn tegenover instanties zoals het OCMW.

Wie heeft een kind ten laste bij feitelijk samenwonen?

De fiscus zal ambtshalve de kinderen ten laste zetten bij de echtgenoot met het hoogste belastbaar inkomen. Woon je feitelijk samen? Het hoofd van het gezin neemt de gemeenschappelijke kinderen ten laste. Vaak de ouder met het hoogste belastbaar inkomen.

Is wettelijk samenwonen beter voor de belastingen?

De fiscale verschillen tussen gehuwden en wettelijk samenwonenden zijn weggewerkt. Ze genieten dezelfde voordelen, zoals het huwelijksquotiënt (wat je een belastingvermindering kan opleveren), de belastingverminderingen voor een hypothecaire lening en het belastingvoordeel voor kinderen ten laste.

Heeft feitelijk samenwonen invloed op pensioen?

Uw pensioenbedrag wijzigt niet als u samenwoont.

Wat is het fiscaal voordeel van feitelijk samenwonen?

Inzake belastingen is het beginsel eenvoudig: feitelijk samenwonenden worden fiscaal als alleenstaanden beschouwd, zelfs als ze een samenlevingscontract hebben. Ze blijven, met andere woorden, elk jaar een afzonderlijke belastingaangifte indienen en zijn dus niet hoofdelijk aansprakelijk voor elkaars belastingschulden.

Wat wil feitelijk samenwonend zeggen?

Als u samenwoont, maar niet getrouwd bent en ook geen verklaring van wettelijke samenwoning afgelegd hebt, vormen u en uw partner een feitelijk gezin. Meer informatie op de site van de notarissen. Op de site van de FOD financiën, vindt u ook fiscaal informatie daarover.

Heb je recht op weduwenpensioen bij wettelijk samenwonen?

De algemene regel: je hebt enkel recht op een weduwe- of weduwnaarspensioen als jullie getrouwd waren. Wettelijk of feitelijk samenwonenden hebben dus geen recht op een overlevingspensioen.

Wat zijn de nadelen van samenwonen?

Nadelen
  • Elk relatieprobleem dat je al hebt, wordt uitvergroot. Alles wordt intenser als je zoveel tijd met elkaar doorbrengt en dat is ook het geval voor problemen. ...
  • Alle kleine kantjes komen naar boven. ...
  • Je kan te afhankelijk worden. ...
  • Je kan een blokkade voelen op seksueel vlak. ...
  • Je krijgt minder me-time.

Waar moet je opletten bij samenwonen?

Met onze checklist samenwonen weet je wat je moet regelen
  • Tip 1: Geef op tijd door dat je gaat samenwonen. ...
  • Tip 2: Krijg inzicht in je inkomsten en uitgaven. ...
  • Tip 3: Zorg dat je goed verzekerd bent. ...
  • Tip 4: Verzeker ook je spullen buitenshuis. ...
  • Tip 5: Bespreek hoe jullie de kosten verdelen.

Wat als partner overlijdt bij wettelijk samenwonen?

Kochten jullie bijvoorbeeld samen een woning, dan gaat in principe het deel van de woning dat toebehoorde aan de overleden partner naar diens wettelijke erfgenamen. Overlijdt uw partner zonder iets geregeld te hebben voor u (bijvoorbeeld via een testament), dan ontvangt u dus niets.

Wie erft spaargeld bij wettelijk samenwonen?

Als je wettelijk samenwoont

De wettelijk samenwonende partner erft de gezinswoning en betaalt daar geen erfbelasting op. Dit erfrecht kan echter wel ontnomen worden via testament. Omgekeerd kunnen wettelijk samenwonende koppels elkaar meer toekennen via een testament.

Wat is het vruchtgebruik van een woning bij een langstlevende?

Het vruchtgebruik komt vaak voor met betrekking tot de echtelijke woning. De kinderen worden dan op papier eigenaar van de woning, zij verkrijgen bloot eigendom. De langstlevende verkrijgt het vruchtgebruik en mag in de woning blijven wonen.

Wie erft het huis als een samenwonen overlijdt?

Pas als die overlijdt, gaat het huis naar de kinderen. Je woont samen, maar jullie zijn niet getrouwd en zijn geen geregistreerde partners, je hebt geen eigen kinderen: zijn jij en je partner allebei officieel eigenaar van het huis? Dan hoort de helft van het huis bij jouw erfenis.

Wie erft het spaargeld?

De weduwe of weduwnaar krijgt het vruchtgebruik van de hele nalatenschap. Concreet krijgt de langstlevende het eigen vermogen van zijn overleden partner en de helft van het gemeenschappelijk vermogen in vruchtgebruik. De kinderen erven de blote eigendom.

Hoeveel successierechten moet je betalen als wettelijk samenwonend?

van 3 % voor gehuwden, samenwonende partners en in rechte lijn. van 7 % voor andere personen.