Erfelijkheid - mitochondriële overerving - VWO

Welk DNA wordt alleen door de moeder doorgegeven?

Gevraagd door: drs Amir van den Berg AD  |  Laatste update: 11 mei 2023
Score: 4.5/5 (34 stemmen)

De mitochondriën van je vader zitten in de staart van de zaadcel en die blijft bij de bevruchting buiten de eicel. Dus alleen een moeder kan een fout (mutatie) in het DNA van de mitochondriën doorgeven aan haar kind.

Wat is Maternaal DNA?

Maternale overerving

Het mitochondrion (de energiecentrale van de cel) bevat naast het erfelijk materiaal van vader en moeder, ook een stukje DNA dat alléén van moeder afkomstig is. De erfelijke fout ligt op het mitochondriële DNA en erft alleen over via de moeder. Dit noemen we maternale overerving.

Van wie krijg je je mtDNA?

MtDNA erven we alleen van de moeder; dat van de vader gaat tijdens de bevruchting verloren omdat het wordt afgebroken. De eicel levert het cytoplasma, met daarin de moederlijke mitochondriën. MtDNA is ringvormig en dus niet georganiseerd in chromosomen.

Wat doet mitochondriaal DNA?

Bij het bouwen en laten functioneren van de mitochondriën zijn ongeveer 1.500 verschillende genen betrokken. Het mtDNA (mitochondriale DNA) bevat onder meer de informatie om de enzymen te maken, die betrokken zijn bij de verbranding. Mitochondriën kunnen zich zelfstandig delen.

Wat betekent Heteroplasmie?

Het voorkomen van meerdere types mitochondriaal DNA (mtDNA) in een cel of individu wordt heteroplasmie genoemd. Dit fenomeen wordt veroorzaakt door willekeurige mutaties.

32 gerelateerde vragen gevonden

Hoe ontstaat Mozaïcisme?

Mozaïcisme is een relatief zeldzaam fenomeen. Het treedt op nádat een gezonde zaadcel en eicel (zonder mutatie) bij elkaar komen. Na de bevruchting gaat deze bevruchte eicel delen. Tijdens dit proces kan er in het DNA van een van de cellen een mutatie ontstaan.

Wat is Mitochondrial Disease?

De term mitochondriële aandoening, ook wel energiestofwisselingsziekte genoemd, is een verzamelnaam voor alle ziekten waarbij de energiestofwisseling niet optimaal werkt. Mitochondriën bevinden zich in bijna elke cel waaruit ons lichaam is opgebouwd.

Wat is het verschil tussen mtDNA en Kerndna?

Mitochondriaal DNA is niet aanwezig in de cel- kern, maar in de mitochondriën, de energieleve- ranciers van de cel. Mitochondriaal DNA (mtDNA) is een kleinere molecule dan kern-DNA, en elke cel bevat meerdere kopieën van dat mtDNA. Die DNA-soort wordt overgeërfd via de moeder.

Hoe delen mitochondriën?

Door de dubbele membraanorganisatie zijn er vijf verschillende compartimenten in het mitochondrium: De buitenste mitochondriale membraan. De intermembraanruimte (de ruimte tussen de buitenste en binnenste membranen). De binnenste mitochondriale membraan.

Waar begint DNA-replicatie?

DNA-replicatie begint bij een replicatiestartpunt of origin of replication. Deze startpunten zijn AT-rijke sequenties van ongeveer 250 basenparen lang. Adenine en thymine zijn verbonden met slechts twee waterstofbruggen.

Welke genen krijg je van je moeder?

Maar al krijg je van je moeder en vader evenveel chromosomen, niemand erft evenveel genen van elke ouder. Meisjes krijgen een X-chromosoom van beide ouders, en jongens een X- van hun moeder en een Y-chromosoom van hun vader. X-chromosomen zijn veel groter dan Y-chromosomen en bevatten ongeveer 730 genen meer.

Hoeveel DNA krijg je van je vader?

Hoeveel DNA deelt u met uw ouders? U erft ongeveer 50% van uw DNA van elke ouder, of ongeveer 3700 cM. Merk op dat het percentage niet precies 50% zal zijn, omdat er bepaalde delen van uw DNA zijn die u alleen erft van uw moeder (zoals mitochondriaal DNA) of uw vader (zoals het Y-chromosoom).

Welk DNA hebben Nederlanders?

De percentages vertegenwoordigen het deel van MyHeritage DNA gebruikers in Nederland met die etniciteit.
  • Noord- en West-Europees. 61.9%
  • Scandinavisch. 54.4%
  • Engels. 42.8%
  • Oost-Europees. 11.9%
  • Iberisch. 10.3%

Is DNA in elke cel hetzelfde?

Bij de mens bevindt het DNA zich in de kern van iedere cel (Wikipedia). Iedere cel in ons lichaam heeft één kern (Wikipedia) en het DNA in de kern van alle cellen bevat hetzelfde DNA.

Wat is dubbelstrengs DNA?

DNA dat uit twee nucleotideketens bestaat, die door waterstofbruggen aan elkaar zijn gebonden.

Wat zijn strengen DNA?

Chromosomen zijn een soort strengen. Ze bestaan uit een stof die we DNA noemen. In dit DNA zit een soort 'code' waarin al onze erfelijke eigenschappen zijn vastgelegd.

Waarom mitochondriën eigen DNA?

Mitochondriën kunnen met hun mtDNA zelf, onafhankelijk van de celkern, enkele eiwitten maken. Het mtDNA bevat onder meer de informatie om enzymen te maken die betrokken zijn bij de verbranding, de belangrijkste taak van het mitochondrium. Het mtDNA wordt meestal niet tot het genoom van een organisme gerekend.

Welke cel zal de meeste mitochondriën hebben?

Cellen met de meeste mitochondriën zijn spiercellen!

Wat doet ATP in het lichaam?

ATP is voor de cel het universele, energierijke betaalmiddel voor alle processen in de cel die energie kosten. De cel heeft de energie uit het ATP nodig voor; celgroei, productie van hormonen en spijsverteringsenzymen, cel herstel en in het algemeen voor het laten verlopen van vele scheikundige reacties in de cel.

Hoe lang blijft DNA van iemand anders in je lichaam?

Zo'n 6,8 miljoen jaar. Dat is volgens paleogenetici Morten Allentoft en Michael Bunce de maximale tijd dat DNA kan bestaan.

Welke vorm heeft DNA in de menselijke celkernen?

Het heeft de vorm van een dubbele helix, en bestaat uit nucleotiden. Een nucleotide bevat onder andere een nucleïnebase. Er zijn 4 verschillende soorten: adenine (A), thymine (T), guanine (G) en cytosine (C).

Hoe noem je opgerold DNA?

Een dikke draad van aan elkaar gedraaide nucleosomen heet weer een chromatine. Uiteindelijk heb je zo een enorme streng DNA opgerolde chromatines in een hele compacte structuur en dat wordt een chromosoom genoemd. Een mens heeft meestal 46 chromosomen, waarvan er 23 chromosomen zijn gekregen van elke ouder.

Wat is melas syndroom?

Wat is MELAS? MELAS (mitochondriële encefalomyopathie en lactaat- acidose ´stroke like episodes´) is een zeer zeldzame erfelijke aandoening die de hersenen (encefalo), spieren (myo) en regelmatig ook andere organen aantast. Zowel jongens als meisjes kunnen MELAS krijgen. Het is niet bekend hoe vaak de ziekte voorkomt.

Wat is een mitochondriaal gen?

Mitochondriaal DNA of mtDNA is klein ringvormig DNA dat zich niet in de celkern bevindt, maar in de mitochondriën. De mitochondriën bevatten ook een eigen type ribosomen.

Wat is de betekenis van myopathie?

Mitochondriële myopathie is een groep van spierziekten waarbij de energievoorziening van de spieren is verstoord. Uiteindelijk worden alle spieren aangetast en een of meer organen. Welke organen aangedaan zijn verschilt per persoon en per ziekte, maar het gaat bijvoorbeeld om het hart, de hersenen en de nieren.

Volgende artikel
Waarom molton onderlegger?