Wat u moet weten over ouders met een borderlinepersoonlijkheidsstoornis (BPS)

Wat is parentificatie bij een persoonlijkheidsstoornis?

Gevraagd door: Jasmijn Vos  |  Laatste update: 5 december 2025
Score: 4.5/5 (37 stemmen)

Kind zorgt voor de ouder KOPP/KOV-kinderen hebben vaak meer taken en verantwoordelijkheden in het gezin - zowel op praktisch als emotioneel gebied - dan passend is voor de leeftijd van het kind. Hierdoor ontstaat parentificatie (rolomkering): het kind zorgt voor de ouder, in plaats van andersom.

Wat zijn de kenmerken van parentificatie?

Je moet je eigen behoeftes en gevoelens afsplitsen om te zorgen voor de balans in jouw gezin. Je verlaat jezelf om niet genomen verantwoordelijkheid van de ouder(s) te pakken. Dit zijn allemaal kenmerken van parentificatie.

Wat zijn de 4 vormen van parentificatie?

Daarvoor vertel ik eerst graag wat over de vier soorten parentificatie: het zorgende kind, het kind dat kind moet blijven, de zondebok en het perfecte kind.

Is parentificatie een trauma?

Destructieve parentificatie is een verstrikking/verwarring in de familie, vaak als een gevolg van een trauma. Een trauma kan een verliessituatie zijn in het heden, maar ook bijvoorbeeld indien de ouders in hun kindjaren niet gezien zijn in hún geven. Die pijn van de ouders is voor kinderen niet te verdragen.

Wat is een zorgend kind en wat zijn de gevolgen van parentificatie?

Het zorgende kind

Een zorgend kind voelt zich verantwoordelijk voor de zorg van zijn of haar ouder(s). Ze zorgen buitenproportioneel voor de andere kinderen, poetsen het huis en vormen de steun en toeverlaat van de ouders. Ze voelen de noden van hun ouders perfect aan en willen daar koste wat het kost aan voldoen.

37 gerelateerde vragen gevonden

Hoe herstellen van parentificatie?

Parentificatie: help het kind weer kind worden
  1. Geef erkenning voor de verantwoordelijkheid die het kind draagt. ...
  2. Vraag het kind hoe het deze verantwoordelijkheid beleeft. ...
  3. Ontsla het kind van zijn verantwoordelijkheid. ...
  4. Organiseer hulp voor ouder én kind. ...
  5. Help het kind ontdekken wie hij is, los van zijn ouder.

Is parentificatie schadelijk?

Te zware, te lange parentificatie leidt wel vaak tot problemen in je volwassen leven. Wie als kind te veel en te lang moest zorgen, vindt mogelijk nooit tijd of ruimte om vrij zichzelf te ontplooien. Zo iemand blijft ook als volwassene vaak vooral geven aan de anderen, zonder in staat te zijn zorg te 'ontvangen'.

Is parentificatie kindermishandeling?

Daartoe behoren bijvoorbeeld: uitschelden, manipuleren, kleineren, (be)dreigen, bang maken, isoleren, uitsluiten, opsluiten, te hoge eisen stellen op cognitief of ander gebied. Ook de niet passende 'inzet' van het kind bij partnergeweld, een vechtscheiding of ziekte (parentificatie) valt onder emotionele mishandeling.

Is parentificatie een diagnose?

Parentificatie is een zware diagnose. Kinderen die al veel te jong ouderlijke taken op zich moesten nemen, bijvoorbeeld doordat hun moeder of vader ziek was, krijgen later in hun leven vaak de rekening hiervoor gepresenteerd.

Hoe laat je parentificatie los?

Bewustwording is de eerste stap om het patroon van parentificatie te doorbreken, bijvoorbeeld aan de hand van een familieopstelling. Het is belangrijk om patronen te herkennen, goed voor jezelf te zorgen en jezelf te bevrijden van overlevingsmechanismen.

Wat is passieve parentificatie?

Passieve parentificatie

Ouders kunnen hun kind infantiliseren door te blijven zorgen, waardoor het kind zichzelf niet kan ontwikkelen tot een zelfverantwoordelijke volwassene. Parentificatie kan constructief zijn als het kind erkenning krijgt voor zijn inzet en ook leert om zelf steun te ontvangen.

Wat is parentificatie voor een kind dat kind moet blijven?

2. De eeuwige kind-kinderen. De tegenpool van de zorgzame is het kind dat kind moet blijven; dat voorziet in de behoefte van de ouder om te zorgen. Dit zijn vaak jongste kinderen, nakomertjes of gehandicapte kinderen, die klein en afhankelijk gehouden worden omdat de ouders zich vastklampen aan hun belangrijke zorgrol.

Wat is parentificatie en hoe kan het leiden tot codependentie?

Parentificatie leidt tot Codependentie

Een emotioneel ongezonde jeugd, waarin jouw ouders niet in staat waren om een emotioneel veilige hechting met jou als kind aan te gaan, leidt later tot een afhankelijkheidsrelatie of tot een opeenvolging van afhankelijkheidsrelaties. Zo leidt Parentificatie tot Codependentie.

Welke soorten parentificatie zijn er?

Er zijn verschillende vormen van parentificatie:
  • Het kind dat kind moet blijven. ...
  • Het kind dat zorgt. ...
  • Het kind als ouder. ...
  • Het kind als partner. ...
  • Het kind als ouder van de ouder. ...
  • Daarnaast zijn er kinderen die voldoen aan de (soms narcistische) gedragsverwachtingen van ouders:
  • Het brave kind. ...
  • De zondebok.

Wat zijn kluwengezinnen?

Wat zijn kluwengezinnen? Een kluwengezin is een term om een familie aan te duiden waarin gezinsleden sterk met elkaar verbonden zijn. Deze intense verbondenheid betekent dat persoonlijke grenzen vaak vervagen.

Wat is een verstoorde ouder-kindrelatie?

Als er een emotionele verwijdering plaatsvind tussen ouder en kind, spreken we van een verstoorde ouder kind relatie.

Wat zijn de signalen van parentificatie?

Algemene signalen
  • Het kind zorgt voor de ouder (rolomkering/parentificatie).
  • Het kind wil geen vriendjes mee naar huis nemen.
  • Het kind heeft gevoelens van schaamte en schuldgevoelens.
  • Het kind cijfert zichzelf weg.
  • Het kind heeft beperkte sociaal-emotionele vaardigheden (copingvaardigheden).
  • Het kind verzuimt school.

Hoe ontstaat parentificatie?

Parentificatie ontstaat vaak in een vroege fase van het leven, wanneer je als kind onbewust de rol van ouder op je neemt. Het is een patroon dat voortkomt uit liefde, maar dat later in je leven kan leiden tot emotionele uitputting, moeite met grenzen stellen en ongezonde relatiepatronen.

Wat zijn de gevolgen van parentificatie voor volwassenen?

Volwassenen die parentificatie hebben ervaren kunnen een verhoogde angst- en controlebehoefte ontwikkelen. Je bent gewend geraakt aan het dragen van verantwoordelijkheid en het regelen van dingen, wat kan leiden tot angstgevoelens wanneer je deze controle niet hebt. Daarom is loslaten ook zo lastig.

Wat is destructieve parentificatie?

Er is sprake van destructieve parentificatie wanneer ouders hun behoeften op hun kinderen projecteren. Het kind krijgt hierdoor de verantwoordelijkheid voor het welbevinden van de ouders.

Heb ik last van parentificatie?

Kenmerken van parentificatie

Voelde je je als kind vaak verantwoordelijk voor de (letterlijke of figuurlijke) verzorging van je ouders of broers en zussen, zelfs als dat eigenlijk niet jouw taak zou moeten zijn? Nam je volwassen taken op je, zoals koken, schoonmaken, organiseren of het regelen van financiële zaken?

Wat is een parentified daughter?

Parentificatie is een begrip uit de psychologie, en houdt kortweg in dat een kind veel te vroeg de rol van volwassene heeft aanvaard en op zich heeft genomen op emotioneel en sociaal gebied. Het kind krijgt reeds op jonge leeftijd de rol van adviseur, trooster of bemiddelaar, terwijl het daar te jong voor is.

Hoe kom je los van parentificatie?

Heel bewust de juiste kindplek in nemen in je gezin van herkomst en huidige gezin als je deze hebt, geen zorg meer dragen voor je ouders en durven ontvangen is langzaam loskomen van dit parentificatie mechanisme.

Hoe herken je toxic ouders?

Hoe herken je een toxic moeder? Ze geeft veel kritiek, manipuleert of maakt je afhankelijk. Je voelt je schuldig, klein of niet goed genoeg in haar buurt. Een giftige moeder draait de rollen om: het kind moet emotioneel voor haar zorgen in plaats van andersom – ook wel parentificatie.

Wat is een emotioneel afwezige ouder?

Herkennen emotionele afwezigheid

Je ouders knuffelden niet met je als kind. Je ouders vonden het lastig om met jouw emoties om te gaan. Je ouders gaven je het gevoel dat je in de weg liep. Je ouders hadden hun handen vol aan hun eigen leven waarin heftige dingen gebeurden.